Odpowiadając na uwagi zgłoszone przez samorząd rolniczy dotyczącego kwestii przestrzegania normy DKR 8 w ramach systemu warunkowości, przez rolników stosujących ekologiczne metody produkcji, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przekazało następujące wyjaśnienia.
W przyszłym okresie programowania Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 będzie obowiązywał nowy system warunkowości, który zastąpi obecnie obowiązującą zasadę wzajemnej zgodności oraz zazielenienie.
Warunkowość oznacza konieczność przestrzegania przez wszystkich beneficjentów płatności bezpośrednichnorm dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska (normy DKR, z ang. GAEC) i wymogów podstawowych w zakresie zarządzania (wymogi SMR).
Jedną z norm w ramach warunkowości jest norma DKR 8, dotycząca obowiązku przeznaczenia przez rolników co najmniej 4% powierzchni gruntów ornych w gospodarstwie na obszary lub obiekty nieprodukcyjne, włączając w to grunty ugorowane.
Zwolnieni z obowiązku przeznaczenia minimalnego udziału powierzchni użytków rolnych na elementy lub obszary nieprodukcyjne są, zgodnie z przepisami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2115 (Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2115 z dnia 2 grudnia 2021 r. ustanawiające przepisy dotyczące wsparcia planów strategicznych sporządzanych przez państwa członkowskie w ramach wspólnej polityki rolnej (planów strategicznych WPR) i finansowanych z Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) i z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) oraz uchylające rozporządzenia (UE) nr 1305/2013 i (UE) nr 1307/2013 (Dz. Urz. UE L 435 z 06.12.2021, s. 1).), gospodarstwa:
- w których więcej niż 75 % gruntów ornych: (i) jest wykorzystywanych do produkcji traw lub innych zielnych roślin pastewnych, (ii) jest ugorowanych, (iii) jest wykorzystywanych do uprawy roślin strączkowych lub (iv) jest objętych połączeniem tych zastosowań;
- w których więcej niż 75 % kwalifikującej się powierzchni użytków rolnych: (i) jest trwałymi użytkami zielonymi, (ii) jest wykorzystywanych do produkcji traw lub innych zielnych roślin pastewnych lub do upraw rosnących pod wodą przez znaczącą część roku lub przez znaczącą część cyklu uprawowego, lub (iii) jest objętych połączeniem tych zastosowań;
lub
- powierzchni gruntów ornych do 10 ha.
Jak wynika z powyższego, w świetle przepisów UE z obowiązku wypełniania powyższej normy nie są zwolnieni rolnicy gospodarujący w systemie rolnictwa ekologicznego chyba, że posiadają gospodarstwa spełniające powyższe warunki.
Tym samym obowiązek przeznaczenia co najmniej 4% powierzchni gruntów ornych w gospodarstwie na obszary lub obiekty nieprodukcyjne dotyczy w takim samym zakresie gospodarstw konwencjonalnych jak i ekologicznych. Jednocześnie gospodarstwa, w których prowadzona jest produkcja ekologiczna zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 2018/848, potwierdzona certyfikatem, w ramach przyszłej warunkowości, zgodnie z ww. przepisami UE, uznaje się za spełniające normę DKR 7 w zakresie zmianowania upraw lub innych praktyk mających na celu zachowanie potencjału gleby, w tym dywersyfikacji upraw.
Powyższe stanowi zmianę w stosunku do obecnego okresu programowania, w ramach którego płatność za zazielenienie w sposób automatyczny (bez konieczności realizacji wszystkich praktyk dywersyfikacji upraw, utrzymania obszarów EFA i utrzymania TUZ) otrzymują rolnicy prowadzący produkcję rolniczą zgodnie z zasadami rolnictwa ekologicznego – przepis ten ma zastosowanie jedynie do tej części obszaru gospodarstwa rolnego, na której jest prowadzona produkcja ekologiczna zgodnie z przepisami UE w tym zakresie.