W tym miesiącu sprawozdawczym praca Zarządu KRIR skupiona była wokół działań dotyczących uzyskania zgody Komisji Europejskiej do stosowania dopłat do nawozów, w związku z lawinowym wzrostem cen nawozów.
W dniu 20 kwietnia 2022 r. w Warszawie odbyło się III posiedzenie Rady do spraw Młodych Rolników przy Krajowej Radzie Izb Rolniczych. Gośćmi posiedzenia byli: Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi – Henryk Kowalczyk, Sekretarz Stanu w MRiRW – Krzysztof Ciecióra, Dyrektor Departamentu Płatności Bezpośrednich w MRiRW – Joanna Czapla oraz Zastępca Dyrektora Departamentu Oświaty i Polityki Społecznej – Ireneusz Leśnikowski. W spotkaniu udział wziął także Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz. Podczas posiedzenia dyskutowano m.in. na temat rolnictwa węglowego, wydłużenia terminu składania wniosków o dopłaty bezpośrednie, kształtu Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027.
Wydarzenia z udziałem przedstawicieli Zarządu KRIR:
- 5 kwietnia – posiedzenie Rady ds. Rolnictwa i Obszarów Wiejskich przy Prezydencie RP, udział: Prezes KRIR W. Szmulewicz,
- 7 kwietnia – posiedzenie Międzyresortowego Zespołu ds. Strategii „Europa 2020”, udział: przedstawiciel Zarządu KRIR,
- 8 kwietnia – spotkanie z Radczynią ds. Rolnych Ambasady Francji w Polsce P. Maire-Christne Le GAL, udział: Prezes KRIR W. Szmulewicz,
- 14 kwietnia posiedzenie Zespołu ds. Mleczarstwa przy Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, udział: Wiceprezes KRIR M. Borowski,
- 21 kwietnia – Jubileusz powołania Pomorskiej Izby Rolniczej,
- 26 kwietnia – posiedzenie Zespołu ds. opracowania propozycji regulacji prawnych dotyczących zachęt dla spółdzielczości rolnej, udział: przedstawiciel Zarządu KRIR.
W okresie sprawozdawczym Prezes KRIR i przedstawiciele Zarządu KRIR uczestniczyli w posiedzeniu Sejmowej i Senackiej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, na których omawiane były następujące tematy:
11 kwietnia – informacja Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na temat bezpieczeństwa żywnościowego w Polsce w związku z aktualną sytuacją w Ukrainie,
11 kwietnia – informacja Ministerstwa Klimatu i Środowiska na temat realizacji ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw, ze szczególnym uwzględnieniem osiągnięcia poziomów recyklingu oraz innowacyjnych technologii spełniających wymogi BAT,
26 kwietnia – pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o rolnictwie ekologicznym i produkcji ekologicznej (druk nr 2180),
26 kwietnia – pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o Inspekcji Weterynaryjnej oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2152),
26 kwietnia – informacja rządu o pomocy rolnikom w związku z wysoką inflacją i rosnącymi kosztami produkcji rolnej a wysokimi cenami żywności,
27 kwietnia – pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników (druk nr 2185),
27 kwietnia – rozpatrzenie propozycji tematów kontroli do planu pracy Najwyższej Izby Kontroli na 2023 r.
W omawianym okresie Zarząd KRIR występował w tematach dotyczących zarówno analizy aktualnych problemów w sektorze rolnym, jak i otrzymywanych do zaopiniowania projektów aktów prawnych.
1 kwietnia Zarząd KRIR na wniosek Dolnośląskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Minister Klimatu i Środowiska A. Moskwy w sprawie szkód łowieckich w uprawach, a szczególnie kwestii nie szacowania przez Koła Łowieckie zgłoszonych przez rolników szkód, a tym samym braku protokołów z przeprowadzonego szacowania, uniemożliwiającego wystąpienia na drogę sądową.
4 kwietnia Zarząd KRIR na wniosek Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej wystąpił do Wicepremiera, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka w sprawie opracowania przez resort rolnictwa średnich kosztów produkcji płodów rolnych wraz z wartością sprzedaży, co pozwoli na monitorowanie opłacalności produkcji rolniczej.
6 kwietnia Zarząd KRIR na wniosek Mazowieckiej Izby Rolniczej zwrócił się do Wicepremiera, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka o uproszczenie zasad wnioskowania o przyznanie pomocy dla pszczelarzy do przezimowanych rodzin pszczelich oraz zwiększenia stawki pomocy do 40 zł.
7 kwietnia Zarząd KRIR zwrócił się do Wicepremiera, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka o interwencję w sprawie problemów z odbiorem świń z wielu gospodarstw ze stref objętych ograniczeniami w związku wystąpieniem ASF.
7 kwietnia Zarząd KRIR zwrócił się do Wicepremiera, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka o podjęcie wszelkich możliwych działań na szczeblu Komisji Europejskiej mających na celu uruchomienie pomocy rolnikom w związku ze wzrostem cen nawozów sztucznych.
11 kwietnia Zarząd KRIR przekazał uwagi do poselskiego projektu ustawy o wsparciu finansowym zakupu nawozów. Samorząd rolniczy uwagach do projektu zaznaczył, że pomoc powinna przysługiwać rolnikowi prowadzącemu produkcję rolną, a nie posiadaczowi gruntów rolnych.
12 kwietnia Zarząd KRIR przekazał Zastępcy Dyrektora Departamentu Oświaty i Polityki Społecznej MRiRW I. Leśnikowskiemu postulaty samorządu rolniczego dotyczące propozycji rozszerzenia zakresu czynności pomocnika rolnika. Samorząd rolniczy zawnioskował również o możliwość pełnego ubezpieczenia w KRUS wszystkich pracowników zatrudnionych w gospodarstwie rolnym, bez względu na rodzaj produkcji, na podobnej zasadzie jak pomocnik rolnika.
13 kwietnia Zarząd KRIR zwrócił się do Wicepremiera, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka o zabezpieczenie węgla dla gospodarstw rolnych zajmujących się uprawą warzyw ciepłolubnych oraz przedsiębiorstw przetwórczych.
13 kwietnia Zarząd KRIR zwrócił się do Wicepremiera Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka z wnioskiem o włączenie przedstawicieli Krajowej Rady Izb Rolniczych do Rady Nadzorczej Krajowej Grupy Spożywczej oraz AGRO TUW.
20 kwietnia Zarząd KRIR przekazał uwagi do projektu rozporządzenia Ministra Rodziny i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie wysokości wpłat dokonywanych w związku ze złożeniem wniosku o wydanie zezwolenia na pracę lub zezwolenia na pracę sezonową oraz złożeniem oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi. Samorząd rolniczy wyraził stanowczy sprzeciw dotyczący zwiększenia opłaty związanej z powierzaniem pracy cudzoziemcowi na podstawie oświadczenia z 30 zł na kwotę 100 zł.
21 kwietnia Zarząd KRIR przekazał uwagi do projektu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniającego rozporządzenie w sprawie minimalnej ilości materiału siewnego, jaka powinna być użyta do obsiania lub obsadzenia 1 ha powierzchni gruntów ornych. Samorząd rolniczy zaproponował zmniejszenie norm wysiewu pszenicy populacyjnej i pszenżyta do 120 kg/ha i żyta do 80 kg/ha, ponadto wykaz roślin objętych dopłatą powinien być uzupełniony o facelię, rzodkiew oleistą i grykę.
21 kwietnia Zarząd KRIR przekazał uwagi do projektu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach poddziałania „Wsparcie na zalesianie i tworzenie terenów zalesionych” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Samorząd rolniczy negatywnie ocenił obniżenie stawki wsparcia na zalesianie na gruntach erozyjnych z 11910 zł/ha do 8354 zł/ha.
25 kwietnia Zarząd KRIR zgłosił uwagi do niektórych projektów uchwał przygotowanych na posiedzenie Komitetu Monitorującego Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Uwagi dotyczyły zwiększenia Pomocy na rozpoczęcie działalności pozarolniczej gospodarczej na obszarach wiejskich o 50 tys. zł za utworzenie stanowiska pracy i rozszerzenie zakresu inwestycji o modernizację istniejących instalacji OZE i/lub wybudowania magazynów energii
25 kwietnia Zarząd KRIR zwrócił się do Wicepremiera, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka o wydłużenie terminu składania wniosków o płatności obszarowe oraz do nawozów do 15 czerwca 2022 r.
25 kwietnia Zarząd KRIR przekazał Wicepremierowi, Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczykowi wnioski z Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej oraz Izby Rolniczej w Opolu w sprawie zmian przepisów dotyczących sprzedaży i wydzierżawiania nieruchomości rolnych Skarbu Państwa, które dotyczyły m.in. konieczności dokonywania pomiarów geodezyjnych działek przeznaczonych do rozdysponowania oraz uczestników przetargów, aby spełniali definicję rolnika indywidualnego.
25 kwietnia Zarząd KRIR na wniosek Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej wystąpił do Wicepremiera, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka w sprawie zmiany zasad przyznawania płatności do pakietu nr 8 – „Ekstensywne użytkowanie łąk i pastwisk” w ramach działania „Działanie rolno-środowiskowo-klimatyczne” objętego PROW na lata 2014-2020, w zakresie zmiany wymogu posiadania zwierząt w gospodarstwie z minimum jednej sztuki na wymóg obowiązkowy 0,3 DJP/ha. Według obecnych przepisów wymóg posiadania zwierząt jest spełniony, jeżeli rolnik posiada przez jeden dzień w okresie od 15 marca do 30 września co najmniej jedną sztukę zwierzęcia.
25 kwietnia Zarząd KRIR na wniosek Podkarpackiej Izby Rolniczej wystąpił do Wicepremiera, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka w sprawie wprowadzenia zmian w przepisach dotyczących rolniczego handlu detalicznego, umożliwiających rolnikowi przeprowadzenie uboju do 5 sztuk trzody chlewnej w warunkach jak na własne potrzeby a z przeznaczeniem na rolniczy handel detaliczny.
25 kwietnia Zarząd KRIR na wniosek Podlaskiej Izby Rolniczej wystąpił do Wicepremiera, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka w sprawie rozszerzenia katalogu miejsc, w których można zatrudniać pomocnika rolnika o możliwość zatrudniania przy wypasie zwierząt.
25 kwietnia Zarząd KRIR na wniosek Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej wystąpił do Wicepremiera, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka w sprawie wydłużenia okresu przejściowego wycofywania substancji czynnych stosowanych w środkach ochrony roślin.
25 kwietnia Zarząd KRIR na wniosek Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej wystąpił do Wicepremiera, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka w sprawie ustalenia cen minimalnych produkcji na poszczególne produkty rolne celem wyeliminowania przypadków sprzedaży produktów poniżej kosztów produkcji.
25 kwietnia Zarząd KRIR przekazał uwagi do projektu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie. Przedstawiony projekt nie wprowadza regulacji dla nowych mieszkańców terenów wiejskich, którzy zamierzają budować budynki mieszkalne w warunkach określonych ww. rozporządzeniu. Dlatego należy dodać przepisy, aby przed uzyskaniem zezwolenia na budowę budynku mieszkalnego, wnioskodawca składał oświadczenie, że jest świadomy, że na tym terenie prowadzona jest produkcja rolna i akceptuje warunki mieszkania w danej miejscowości.
25 kwietnia Zarząd KRIR na wniosek Izby Rolniczej w Opolu zwrócił się do Ministra Infrastruktury A. Adamczyka w sprawie zmian przepisów regulujących gospodarowanie wodą, polegających na zwiększeniu retencji wody, umocnieniu spółek wodnych, konserwacji infrastruktury wodnej.
25 kwietnia Zarząd KRIR na wniosek Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej wystąpił do Wicepremiera, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka w sprawie zmiany rozporządzenia odnośnie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” w ramach poddziałania „Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich” objętego PROW na lata 2014-2020 w zakresie doprecyzowania przepisów czy beneficjent zobowiązany jest do osiągniecia przychodu po roku złożenia wniosku o wypłatę drugiej raty pomocy.
25 kwietnia Zarząd KRIR na wniosek Małopolskiej Izby Rolniczej wystąpił do Wicepremiera, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka w sprawie zmiany przepisów rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi dotyczących księgi rejestracji bydła, świń, owiec, lub kóz, umożliwiając rolnikowi prowadzącemu księgę w formie elektronicznej dokonywania zgłoszeń zdarzeń w biurze ARiMR.
25 kwietnia Zarząd KRIR na wniosek Lubuskiej Izby Rolniczej wystąpił do Wicepremiera, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka w sprawie pozyskiwania nieruchomości rolnych, poprzez dzierżawę w obrocie prywatnym co umożliwia skorzystanie z przywilejów prowadzenia działalności rolniczej.
25 kwietnia Zarząd KRIR na wniosek Izby Rolniczej Województwa Łódzkiego wystąpił do Wicepremiera, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka w sprawie uwzględnienia hodowców drobiu w ramach nowego PROW.
25 kwietnia Zarząd KRIR w związku uzgodnieniami międzyresortowymi dotyczącymi projektu rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska zmieniającego rozporządzenie w sprawie szacowania szkód wyrządzonych przez niektóre gatunki zwierząt objętych ochroną gatunkową (żubry, wilki, rysie, niedźwiedzie, bobry) poprał stanowisko Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie terminu umożliwiającego dokonania szacowania szkody, nie później niż 7 dni przed planowanym rozpoczęciem zbioru danej uprawy w roku, w którym wystąpiła szkoda, sprzeciwiając się propozycji wydłużenia terminu dla organu dokonującego szacowania szkód do 51 dni od daty zgłoszenia szkody.
28 kwietnia Zarząd KRIR przekazał uwagi do projektu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie określenia dłuższego terminu składania wniosków o przyznanie płatności bezpośrednich lub przejściowego wsparcia krajowego oraz zgłaszania zmian do tych wniosków w 2022 r. Zaproponowane w projekcie przedłużenie terminu składnia wniosków do 31 maja jest zdaniem samorządu rolniczego niewystarczające w związku z bardzo skomplikowaną sytuacją rynkową i warunkami klimatycznymi, dlatego najbardziej odpowiednim terminem byłby 15 czerwca. Konieczne jest również wydłużenie składania wniosków o przyznanie dopłat do zakupu nawozów.
28 kwietnia Zarząd KRIR przekazał uwagi do Komunikatu Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów: Zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego i zwiększanie odporności systemów żywnościowych (COM(2022) 133). Samorząd rolniczy zgodził się z ogólnymi tezami dokumentu, ponadto należy podjąć pilne działania mające na celu opóźnienie lub zaniechanie wejścia w życie przepisów Europejskiego Zielonego Ładu.
29 kwietnia Zarząd KRIR na wniosek Izby Rolniczej Województwa Łódzkiego oraz licznymi wnioskami rolników zwrócił się do Wicepremiera, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka o zmianę systemu waloryzacji emerytur i rent rolniczych do takich zasad jak w powszechnym systemie ZUS.
29 kwietnia Zarząd KRIR na wniosek Dolnośląskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Wicepremiera, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka o objęcie słonecznika, facelii i gryki dopłatami do składek ubezpieczenia upraw rolniczych.
29 kwietnia Zarząd KRIR na wniosek Wielkopolskiej Izby Rolniczej zwrócił się do Wicepremiera, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka o udostępnienie kalkulacji kosztów produkcji mocznika przez Zakłady Azotowe.
Tak jak miało to miejsce w poprzednich okresach sprawozdawczych, tak również
i w omawianym okresie kontynuowana była współpraca zagraniczna Krajowej Rady Izb Rolniczych. Większość spotkań ze względów na nadal trwające obostrzenia epidemiczne odbyło się w formie wideokonferencji.
W dniu 6 kwietnia 2022 w Sekretariacie Copa-Cogeca w formie hybrydowej odbyło się posiedzenie POCC-CCC, podczas którego omówiono przygotowania do Prezydium Copa-Cogeca. Członkowie posiedzenia dyskutowali również nad krótko- i średnioterminowymi środkami mającymi na celu zaradzenie skutkom wojny na Ukrainie, skupiając się nad Komunikatem Komisji Europejskiej w sprawie zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego i wzmocnienia odporności systemów żywnościowych.
6 kwietnia 2022 roku w Sekretariacie Copa-Cogeca w Brukseli w formie wideo-konferencji odbyło się posiedzenie CCC. Goście posiedzenia przedyskutowali temat konsultacji społecznych w sprawie umów o zrównoważonym rozwoju w rolnictwie i wytycznych w sprawie odstępstwa antymonopolowego w zastosowaniu nowego artykułu 210a rozporządzenia w sprawie wspólnej organizacji rynków (WOR) (1308/2013). Podczas posiedzenia odbyła się prezentacja Pani Suzanne van Tilburg, głównej dyrektor sieci żywności i rolnictwa w Rabobank z inicjatywy „Prawdziwa Wartość Żywności”. Przedstawiciele Rabobanku zaprezentowali inicjatywę „Prawdziwa Wartość Żywności”, która zyskała popularność po Szczycie Wstępnym ONZ ds. Systemów Żywnościowych. Inicjatywa obejmuje utworzenie tymczasowej grupy zadaniowej i powstanie koalicji z Rabobankiem.
W dniach 28 i 29 kwietnia 2022 roku w Sekretariacie Copa-Cogeca w Brukseli odbyło się w formie hybrydowej posiedzenie Prezydium Copa-Cogeca. Z ramienia Krajowej Rady Izb Rolniczych w zebraniu wzięli udział: Mirosław Borowski Wiceprezes KRIR, oraz Wiesław Burzyński, Prezes Pomorskiej Izby Rolniczej. Podczas Prezydium odbyła się wymiana poglądów z Januszem Wojciechowskim (komisarzem ds. rolnictwa) na temat rosyjskiej inwazji na Ukrainę i sytuacji rynkowej. Rosyjska inwazja na Ukrainę bardzo poważnie odbiła się na handlu produktami rolno-spożywczymi, doprowadziła do wzrostu kosztów produkcji (np. energii), ograniczyła dostęp do środków produkcji (np. nawozów, surowców do produkcji paszy), a także wpłynęła na bezpieczeństwo żywnościowe. Sekretariat Copa-Cogeca opracował ocenę skutków rosyjskiej inwazji na rolnictwo i opublikował komunikat prasowy w reakcji na komunikat Komisji z propozycjami dotyczącymi środków wsparcia dla sektora rolnictwa. Celem spotkania z Komisarzem było omówienie aktualnej sytuacji rynkowej, a także ewentualne dalsze działania, które będą podejmowane przez Komisję Europejską w bliższej lub dalszej perspektywie. Dyskutowano również z Floriką Fink-Hooijer, dyrektor generalną DG ENVI na temat dyrektywy w sprawie emisji przemysłowych, strategii różnorodności biologicznej i odbudowy zasobów przyrodniczych. Delegacje przedstawiły informacje na temat wkładu europejskich rolników, właścicieli lasów i spółdzielni w realizację celów UE w zakresie różnorodności biologicznej. Przykłady najlepszych praktyk stosowanych w terenie przez rolników, właścicieli lasów i spółdzielnie. Goście posiedzenia wypowiedzieli się również na temat dużych zwierząt drapieżnych. Potwierdzono ciągle zwiększającą się ilość drapieżników, przez co straty w sektorze hodowli i uszczerbek dla terenów do życia rolników w całej Europie będą coraz poważniejsze. Zwrócono również uwagę na fakt, że zapisy dyrektywy siedliskowej zezwalają na zmianę załączników, by umożliwić odpowiednie zarządzanie populacją. Copa-Cogeca chce, by zapisy dyrektywy siedliskowej były realizowane w sposób odpowiedni i zgodny z prawem, by rolnicy, zwłaszcza ci zajmujący się wypasem zwierząt, mogli chronić swoje zwierzęta gospodarskie.