W odpowiedzi na wystapienie Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych w sprawie interpretacji przepisów dotyczących norm GAEC 6 – okrywa ochronna gleby i GAEC 7 – zmianowanie, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju WSi przekazało informację o nowych interpretacjach przyjętych i negocjowanych w tym zakresie:
„W odniesieniu do pytania dotyczącego normy GAEC 7 informuję, że zgodnie z oczekiwaniami rolników wspólnie z Komisją Europejską została wypracowana korzystna dla rolników interpretacja wdrażania wymogów normy GAEC 7 w części dotyczącej zmianowania upraw. Realizacja normy będzie kontrolowana od 2024 r.
Zmiana interpretacji oznacza, że Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) od 2024 r. będzie weryfikowała:
- czy na powierzchni co najmniej 40 proc. gruntów ornych w gospodarstwie, w porównaniu z rokiem 2023, jest prowadzona inna uprawa w plonie głównym,
- na powierzchni wszystkich gruntów ornych prowadzenie takiej samej uprawy nie dłużej niż przez 3 lata, począwszy od roku 2023. Oznacza to, że w 2026 r. taka sama uprawa w plonie głównym na tej samej działce rolnej w ramach całego gospodarstwa nie może się powtórzyć.
Jednocześnie, zgodnie z przepisami krajowymi, warunki dotyczące zmianowania uznaje się za spełnione, jeżeli rolnik wysieje na danej powierzchni w poprzednim roku lub w ciągu trzech poprzednich lat wsiewkę lub międzyplon ozimy bądź międzyplon ścierniskowy.
Ponadto MRiRW informuje, że w 2022 r. podjęto decyzję o derogacji od stosowania normy w 2023 r. Informowaliśmy o tym m.in. za pomocą komunikatu na stronie internetowej MRiRW, który można znaleźć w lokalizacji: https://www.gov.pl/web/rolnictwo/zasady-stosowania-odstepstw-dotyczacychprodukcji-na-ugorach-i-zmianowania-upraw-w-2023-roku.
W odniesieniu do normy GEAC 6 informuję, że obecnie procedowana jest zmiana Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 (PS WPR 2023- 2027) w zakresie terminu utrzymywania okrywy ochronnej gleby, tzn. proponuje się wprowadzenie drugiego letnio-jesiennego terminu. Ponadto, z wdrażania wymogów normy GAEC 6, tzn. z obowiązku okrywy gruntów, proponuje się wyłączyć uprawy późno schodzące z pola oraz grunty pod osłonami. Do upraw późno zbieranych, po których nie ma możliwości zastosowania działań ochronnych planuje się zaliczyć:
- grupę roślin okopowych (w tym m.in. ziemniak, burak cukrowy, burak pastewny, marchew, rzepa ścierniskowa, rzodkiew oleista, brukiew),
- grupę warzyw i ziół (w tym m.in. kapusta, kalafior, brokuł, seler, por, kozłek lekarski),
- uprawy na gruntach ornych pod osłonami.
Rośliny późno schodzące z pola, ze względu na długi okres wegetacji, pełnią długotrwale funkcję ochronną gleby i dodatkowo wykorzystują składniki pokarmowe, ograniczając ich straty.
Komitet Monitorujący uchwałą z dnia 10 maja 2023 r. przyjął zmiany PS WPR 2023-2027 w ww. zakresie. Niezwłocznie po przyjęciu przez Radę Ministrów zostanie ona przesłana do Komisji Europejskiej. Niemniej jednak, zmiany będą mogły być wdrożone w życie dopiero po uzyskaniu pozytywnej decyzji Komisji Europejskiej.
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi na bieżąco będzie analizowało realizację poszczególnych płatności i w przypadku wystąpienia okoliczności uzasadniających wprowadzenie zmian, podjęte zostaną działania w celu modyfikacji PS WPR.”