W dniach 19-21 maja 2023 r. Podkarpacka Izba Rolnicza w Trzebownisku zorganizowała dla podkarpackich rolników wyjazd studyjno – szkoleniowy na Podlasie i Litwę, którego głównym celem była miedzy innymi prezentacja dobrych praktyk, aktywizacja mieszkańców, rozwój społeczno – gospodarczy obszarów wiejskich i wymiana doświadczeń. W programie wyjazdu znalazły się ponadto wizyty w gospodarstwach rolnych, a także zwiedzanie ciekawych miejsc na Podlasiu oraz Trok i Wilna na Litwie.
Dzień pierwszy
Realizacja wyjazdu studyjnego rozpoczęła się od zwiedzenia Góry Grabarki i udania się na Górę Krzyży. Góra Grabarka jest miejscem modlitwy do którego przybywa tysiące pielgrzymów niosąc ze sobą Krzyże wotywne. Święta Góra Grabarka słynie także z uzdrawiającego źródełka, które bije u stóp Góry. Wierni obmywają się nią, aby oczyścić się z chorób.
Następnie uczestnicy wyjazdu udali się do Korycina gdzie wizytowali gospodarstwo rodzinne specjalizujące się w produkcji różnych serów wytwarzanych na bazie mleka krowiego. W trakcie prezentacji odbyła się degustacja serów oraz szczegółowo został omówiony proces produkcji, jak również konfekcjonowania i dystrybucji serów powstałych w tym gospodarstwie.
Kolejnym punktem programu w tym dniu był przejazd uczestników w okolice Augustowa, gdzie został dla nich zorganizowany rejs statkiem po Kanale Augustowskim szlakiem Papieskim do Studzienicznej, gdzie znajduje się Sanktuarium Maryjne, które odwiedził Jan Paweł II w czasie pielgrzymki do Polski w 1999 roku.
Dzień drugi
W kolejnym dniu uczestnicy wyjazdu udali się na Litwę gdzie w pierwszej kolejności zwiedzili słynny Zamek w Trokach po czym udali się do Wilna, gdzie kolejno zwiedzili: Ostrą Bramę, Starówkę Wileńską, Kościół św. Piotra i Pawła, Cmentarz na Rossie, Kościół św. Anny, Uniwersytet Wileński, Katedrę oraz Cerkiew Trójcy Świętej.
Po intensywnym zwiedzaniu, które wywarło na uczestnikach bardzo duże i niezapomniane wrażenia ostatnim punktem programu w tym dniu były wizyty studyjne w gospodarstwach rolnych panów: Henryka Subocz oraz Antoniego Jundo, którzy co warto podkreślić obaj są Polakami.
Struktura gospodarstwa pana Henryka jest bardzo podobna do gospodarstw podkarpackich, tzn. składa się z wielu niedużych działek, które zlokalizowane są na dość rozległym terenie. Taka struktura gospodarstwa nie jest korzystna z wielu względów, gdyż wymaga wielu przejazdów na działki, które ze sobą nie sąsiadują. Gospodarstwo to nastawione jest przede wszystkim na produkcję roślinną – głównie zboża ale również rośliny oleiste jak rzepak.
Zgoła inny typ gospodarstwa prowadzi pan Antoni wraz z swoją rodziną. Jest to można śmiało powiedzieć „przedsiębiorstwo rolne”, którego obecna powierzchnia liczy ok. 2 500 ha i jest to największe gospodarstwo na Litwie. Gospodarstwo jest nastawione w 100% na produkcję roślinną głównie zboża ale też groch i jęczmień browarny. Jest wyposażone w magazyny i silosy do suszenia i przechowywania zbóż oraz w bardzo nowoczesny i zaawansowany sprzęt rolniczy (w tym ciągniki o dużej mocy oraz cztery kombajny). Z niedowierzaniem dowiedzieliśmy się, że gro produktów wytwarzanych w tym gospodarstwie jest z góry zakontraktowane za określoną cenę jeszcze przed okresem siewu!!! Zarządzanie i organizacja pracy w tak dużym gospodarstwie wzbudziła uznanie i zrobiła bardzo duże wrażenie na uczestnikach wyjazdu. Ten bardzo intensywny dzień zakończył się kolacją w gospodarstwie agroturystycznym, gdzie zaserwowano uczestnikom wyjazdu dania regionalne w postaci chłodnika litewskiego i kartaczy z mięsem.
Dzień trzeci
W drodze powrotnej uczestnicy wyjazdu zwiedzili meczet w Kruszynianach, który jest najstarszym zachowanym meczetem w Polsce. Wieś Kruszyniany w XVII wieku została nadana przez króla Jana III Sobieskiego Tatarom, którzy wzięli udział w wojnie z Turkami stając po stronie Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Społeczność tatarska po osiedleniu się zbudowała meczet, który po raz pierwszy wspomniany jest już w dokumentach z 1717. Obecny został zbudowany prawdopodobnie w drugiej połowie XVIII wieku lub w pierwszej połowie XIX wieku (dokładna data budowy nie jest znana), na miejscu dawniejszego meczetu.
Podsumowanie
Wyjazd obfitował w ciekawe wizyty i inspirujące spotkania z właścicielami odwiedzanych gospodarstw zarówno na Podlasiu, jak i na Litwie, a podczas wyjazdu jego uczestnicy mieli niepowtarzalną możliwość wymiany spostrzeżeń, poglądów i własnych doświadczeń pomiędzy sobą oraz nawiązania nowych kontaktów biznesowych.
