W dniu 24.01.2025 r. w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, z inicjatywy Prezesa Krajowej Rady Izb Rolniczych, Wiktora Szmulewicza, odbyło się spotkanie przedstawicieli sektora producentów trzody chlewnej z Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi Czesławem Siekierskim, Sekretarzem Stanu Jackiem Czerniakiem oraz Sekretarzem Stanu Michałem Kołodziejczakiem mające na celu omówienie aktualnej sytuacji na rynku mięsa wieprzowego.
Spotkanie zdominowała kwestia wystąpienia na terytorium Niemiec ogniska pryszczycy, którego źródła nie są do dziś znane, oraz wynikające z tego zagrożenie zarówno dla zdrowia zwierząt w Polsce, jak i dla polskiego rynku wieprzowiny. Obecni na spotkaniu przedstawiciele producentów świń m. in. reprezentanci Krajowej Rady Wieprzowiny, wyrazili swoje zaniepokojenie zwiększającym się napływem żywych zwierząt oraz mięsa z terytorium Niemiec, gdzie wystąpiło ognisko choroby. Podkreślili konieczność zabezpieczenia rynku przez zalewem towarem dodając, że już teraz producenci świń doświadczają trudności w zbyciu świń do rzeźni na terenie Polski, a także dotyka ich gwałtowna obniżka cen skupu trzody chlewnej. Wnioskowali o wzmożony monitoring przemieszczania zwierząt oraz rozważenie wprowadzenia tymczasowego zakazu przywozu mięsa i produktów odzwierzęcych z terytorium Niemiec. Wskazali na konieczność obserwacji dzikich zwierząt blisko granicy, z obawy przed zawleczeniem przez nie wirusa, który bardzo łatwo się rozprzestrzenia, a także na konieczność monitorowania sytuacji w Niemczech we współpracy z tamtejszymi służbami weterynaryjnymi.
W spotkaniu wziął udział główny Lekarz Weterynarii Krzysztof Jażdżewski, który szczegółowo omówił sytuację epizootyczną dotyczącą występowania pryszczycy w Niemczech oraz warunki prawne w zakresie zapobiegania rozprzestrzenianiu się choroby po jej stwierdzeniu. Przedstawił kwestię transportu żywych zwierząt oraz mięsa i produktów odzwierzęcych. Omawiając kwestie rynkowe zaznaczył, iż o nieformalnym zamknięciu możliwości eksportu mięsa z Niemiec zdecydował przemysł, ale nie jest to decyzja administracyjna. Dodał, że państwa członkowskie UE nie zamykają swoich granic dla zwierząt i towarów z Niemiec w związku z wystąpieniem choroby, jednak w niektórych państwach członkowskich można aktualnie zauważyć ostrożne podejście do zakupu zwierząt i mięsa z Niemiec. Poinformował także o szeregu działań podjętych w celu zminimalizowania zawleczenia wirusa pryszczycy do Polski, uwzględniających unijne regulacje dotyczące ochrony państw członkowskich przed chorobami, przede wszystkim:
- wzmocnione kontrole przesyłek zwierząt z Niemiec wjeżdżających na terytorium Polski z udziałem m. in. Inspekcji Weterynaryjnej, Straży Granicznej i Policji.
- wdrożenie dezynfekcji pojazdów przewożących zwierzęta parzysto-kopytne na granicach z landem Brandenburgia, gdzie wystąpiło ognisko pryszczycy,
- ustanowienie dodatkowych środków kontroli oraz postawienie w stan gotowości służb weterynaryjnych na całym terytorium kraju, w szczególności w zakładach i gospodarstwach, do których importowane są zwierzęta lub wołowina, wieprzowina czy baranina,
- wdrożenie kanałów komunikacji z branżą hodowlaną i mięsną informujące o zagrożeniu i metodach ochrony przed wirusem,
- przegląd, uzupełnienie i aktualizacja procedur i narzędzi związanych z wczesnym wykrywaniem choroby.
Prezes KRIR podkreślił konieczność prowadzenia szeroko zakrojonej kampanii informacyjnej skierowanej do rolników i osób związanych z transportem zwierząt, dotyczącej zasad bioasekuracji i konieczności przestrzegania środków ochrony. Wnioskował o rozszerzenie kontroli weterynaryjnych na granicach zarówno żywych zwierząt, jak i mięsa, w celu wykrycia potencjalnego zagrożenia.
Podczas spotkania dyskutowano również na temat skutecznych metod monitorowania zakładów przetwórczych.
Podjęto także temat pomocy dla hodowców, w tym dopłat dla gospodarstw rodzinnych, omówiono kwestie planów zagospodarowania przestrzennego oraz wynikających z nich zagrożeń dla hodowli trzody chlewnej. Rolnicy wnioskowali o stworzenie strefy zabudowy dla nowych mieszkańców wsi, zamiast tworzenia stref dla produkcji rolnej. Prezes KRIR zaznaczył, że samorząd rolniczy powinien mieć wpływ na plany zagospodarowania, które powinny być uzgadniane z izbami.
Poruszono również kwestię poprawy sytuacji związanej z występowaniem ASF.
