Stanowisko Krajowej Rady Izb Rolniczych w sprawie koniecznych zmian wspólnej polityki rolnej i polityki krajowej dotyczącej rolnictwa, przyjęte na IV posiedzeniu KRIR VII kadencji w Warszawie w dniu 23 maja 2024 r.
Krajowa Rada Izb Rolniczych na posiedzeniu w dniu 23 maja 2024 r., biorąc pod uwagę zbliżające się wybory do Europarlamentu, wyraża zdecydowanie, iż Eurodeputowani w nowej kadencji Parlamentu Europejskiego powinni prezentować stanowisko, że podstawą europejskiego rolnictwa jest produkcja bezpiecznej i wysokiej jakości żywności na obszarach wiejskich oraz zapewnienie Europie bezpieczeństwa żywnościowego przy poszanowaniu przyrody i klimatu. Jednak równie ważnym jest konieczność zapewnienia dochodów dla rodzinnych europejskich gospodarstw rolnych, aby stworzyć warunki do wymiany pokoleń młodym rolnikom. I to powinno stanowić podstawę dla formułowania polityki UE nie tylko WPR ale i tej która obejmuje działalność rolniczą, jak i polityki krajowej.
Dlatego też Krajowa Rada Izb Rolniczych domaga się:
- Ochrony rynku europejskiego przed napływem artykułów rolno-spożywczych z krajów trzecich, które nie przestrzegają tych samych co w Europie standardów, zagrażając tym samym zdrowiu konsumentów i zaburzają konkurencję europejskim rolnikom wpływając na globalne zmiany klimatu np. niekontrolowaną wycinkę lasów tropikalnych, przez stosowanie niedozwolonych substancji aktywnych środków ochrony roślin.
- Wprowadzenia na poziomie UE sankcji na wszelkie artykuły rolno-spożywcze z Rosji i Białorusi – solidarnie, we wszystkich krajach UE.
- Uregulowania wymiany handlowej produktami rolno-spożywczymi z Ukrainą na poziomie wartości z roku 2021 (przed wojną) i z pełnym przestrzeganiem wymogów obowiązujących w krajach UE.
- Urealnienia cen interwencyjnych na podstawowe produkty rolne w KE i prowadzenie skupu interwencyjnego,
- Wycofania przepisów o odnowieniu siedlisk przyrodniczych.
- Całkowitego wycofania po 2030 r. ugorowania (GAEC 8).
- Nowego uregulowania w zakresie zmniejszania stosowania środków ochrony roślin (określić średnie zużycie środków ochrony roślin w UE i odnieść do niego zmniejszenie zużycia w danym kraju) oraz konieczność szybszego wprowadzania zamienników wycofywanych substancji aktywnych środków ochrony roślin.
- Zwiększenia limitu de minimis na poziomie krajowym i na poziomie gospodarstwa
- Uruchomienia kredytów preferencyjnych dla rolników oraz stworzenie możliwości konsolidacji i restrukturyzacji kredytów udzielonych rolnikom z możliwością spłaty na 25 lat i oprocentowaniem 1% i przywrócenie płynności finansowej gospodarstwom.
- Określenia na poziomie krajowym na nowo definicji aktywnego rolnika.
- Dofinansowania z budżetu krajowego do maksymalnego dopuszczonego poziomu przez UE II filara WPR.
- Umożliwienia dofinansowania odsetek do kredytów inwestycyjnych z II filara WPR.
- Zmniejszenia obciążeń administracyjnych dla rolników korzystających z płatności bezpośrednich i innych działań w ramach WPR i innych; w tym zlikwidowania absurdów administracyjnych.
- Zmniejszenie kontroli gospodarstwa rolniczych. Prowadzenie gospodarstwa rolnego podlega największej liczbie kontroli ze wszystkich rodzajów prowadzanych działalności w gospodarce kraju.
- Podjęcie działań mających na celu wzmocnienie pozycję rolnika w łańcuchu rolno-spożywczym wobec podmiotów takich jak sieci detaliczne oraz koncerny, m.in. produkujące nawozy, zakłady przetwórcze.
- Określenie polityki rolnej dla rozwoju gospodarstw produkcyjnych i pomocy socjalnej dla małych gospodarstw.
- Określenie wsparcia dla gospodarstw hodowlanych poprzez program odbudowy produkcji trzody chlewnej i bydła.
- Umożliwienie dywersyfikacji dochodów rolników poprzez kredyty preferencyjne na inwestycje w energię odnawialną przy jednoczesnym przeznaczeniu środków z KPO na modernizację linii energetycznych na obszarach wiejskich oraz uregulowania kwestii instalacji fotowoltaicznych na gruntach rolnych.
- Natychmiastowej zmiany systemu określania i zgłaszania suszy w rolnictwie.
- Zmian w systemie ubezpieczeń roślin uprawnych i zwierząt gospodarskich dofinansowywanych z budżetu państwa, w tym:
- aby Zakłady ubezpieczeniowe ubezpieczające z systemem dopłat miały jednakowe Ogólne Warunki Ubezpieczeń (OWU),
- skrócić okres karencji z 14 do 7 dni,
- uregulować na nowo system ubezpieczeń upraw wysokokosztowych oraz zwierząt.
21. Uporządkowanie spraw dotyczących odszkodowań za szkody zwierząt prawnie chronionych jak żurawie, czaple, kormorany, krukowate, gęsi, bobry, łosie i wilki oraz szkód łowieckich powodowanych przez zwierzynę łowną
22. Przygotowanie i wprowadzenie programu w zakresie gospodarowania wodą i systemami melioracyjnymi na cele rolnicze.
Stanowisko skierowane jest do Przewodniczących Partii Politycznych i kandydatów na Eurodeputowanych, Prezesa Rady Ministrów, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.