Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych zwrócił się do Premiera z apelem o poparcie postulatów zawartych w piśmie Copa-Cogeca (w sprawie środków łagodzących wpływ wojny w Ukrainie na unijny sektor rolny) oraz podjęcie działań na forum UE w celu opóźnienia wejścia w życie przepisów dotyczących Europejskiego Zielonego Ładu i strategii „od pola do stołu”. Konsekwencje wojny na Ukrainie z każdym dniem coraz bardziej odczuwa Polska i kraje sąsiadujące, ale także odległe państwa, które przez lata sprowadzały z Ukrainy surowce. Nie wiemy także jak długo potrwa ta sytuacja, ani jaki będzie jej dalszy bieg. W związku z powyższym wnosimy o pilne zawieszenie wszelkich procedowanych reform, których efektem może być dalszy wzrost kosztów produkcji, a co za tym idzie zagrożenie bezpieczeństwa żywnościowego.
W odpowiedzi MRiRW odpisał:
Zgadzam się, że należy monitorować sytuację w zakresie wpływu wojny w Ukrainie na unijny sektor rolny i podejmować działania zmierzające do zmniejszenia zagrożenia utraty bezpieczeństwa żywnościowego. Poniżej przekazuję stanowisko MRiRW do postulatów wskazanych w piśmie Copa-Cogeca z dnia 10 marca br. (znak: CC(22)1335:1–PG/na) w zakresie:
1. odstępstw/ derogacji od wzajemnej zgodności (np. okres przechowywania zwierząt), odstępstw/ derogacji od środków zazieleniania (zwłaszcza jeśli chodzi
o zasady dywersyfikacji upraw, wykorzystanie gruntów ugorowanych do uprawy roślin i wykorzystanie środków ochrony roślin w uprawach wiążących azot na obszarach proekologicznych, odstępstw/ derogacji od środków rolnośrodowiskowo-klimatycznych, odstępstw/ derogacji od zasad wzmocnionej warunkowości (np. GAEC 2, 4, 7 i 8), odstępstw/ derogacji od ekoschematów i zobowiązań rolno-środowiskowo klimatycznych i w zakresie dobrostanu zwierząt
Zgadza się również z opinią, że wojna w Ukrainie musi przełożyć się na podejście do Wspólnej Polityki Rolnej. Agresja Rosji na Ukrainę, która powoduje przerwanie części dotychczasowych łańcuchów dostaw, wymusza podejmowanie działań mających na celu uniezależnienie się Unii od importu i zapewnienie jej suwerenności żywnościowej. Na forum UE trwa obecnie dyskusja na ten temat, a Polska uczestniczy w niej aktywnie, wnioskując o ograniczenie niektórych wymogów obowiązkowych w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027(m.in. w ramach warunkowości), których wdrożenie może prowadzić do ograniczenia produkcji.
Ponadto MRiRW zabiegało, aby już w obecnej perspektywie wprowadzić rozwiązania, które umożliwiałaby zwiększenie potencjału unijnej produkcji rolnej w obliczu konfliktu zbrojnego na Ukrainie.
Na wniosek Polski i innych państw członkowskich Komisja Europejska 23 marca 2022 r. wydała decyzję umożliwiającą skorzystanie z odstępstwa od zakazu prowadzenia produkcji na ugorach w roku 2022 w ramach zazielenienia. Zgodnie z decyzją, ugory te będzie można wykorzystać do produkcji żywności i pasz. Decyzja umożliwi uznanie gruntów ugorowanych za odrębne uprawy w ramach dywersyfikacji upraw lub za obszary proekologiczne EFA, nawet jeśli na takich gruntach będzie prowadzona produkcja, tj. wypas, zbiór, czy uprawa. Na ugorach objętych odstępstwem w ramach obszarów EFA będzie można stosować środki ochrony roślin. Odstępstwo nie obejmuje ugorów z roślinami miododajnymi uznawanymi za EFA. Obecnie w MRiRW trwają prace mające na
celu wdrożenie decyzji do przepisów krajowych.
Dodatkowo MRiRW informuje, że odstępstwa/derogacje zobowiązania w odniesieniu do ekoschematów, dobrostanu zwierząt, czy zobowiązań rolno-środowiskowo-klimatycznych są dobrowolne dla rolnika.
2. zezwoleń na wypłacanie przedpłat rolnikom (wcześniej niż 16 października 2022 r.) z tytułu płatności bezpośrednich, elastyczności w zakresie dat płatności
Należy zauważyć, że zgodnie z przepisami unijnymi (art. 75 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013) zaliczki na poczet tego wsparcia można wypłacać najwcześniej od 16 października roku złożenia wniosku, po zakończeniu weryfikacji warunków kwalifikowalności, tj. po kontrolach administracyjnych uzupełnionych kontrolami na miejscu.
Nawet w przypadku zmiany/ uelastycznienia tych przepisów, możliwość ich zastosowania w Polsce byłaby utrudniona z uwagi na konieczność przeliczenia stawek płatności na walutę krajową. Kurs PLN/ EUR stosowany do przeliczania płatności bezpośrednich na walutę krajową ogłaszany jest przez Europejski Bank Centralny na koniec września danego roku. Dopiero, gdy znany jest kurs wymiany można rozpocząć procedurę legislacyjną związaną z wydaniem rozporządzeń określających wysokość stawek poszczególnych płatności.
3. wydłużenia okresu składania wniosków w sprawie inwestycji oraz zwiększenia maksymalnego poziomu kwalifikujących się inwestycji przeprowadzanych w gospodarstwach
Intensywność pomocy stosowana jest zgodnie z przepisami UE. Odpowiednio dla Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 wynika ona z rozporządzenia (UE) 1305/2013, natomiast projektowane rozwiązania w zakresie intensywności wsparcia w Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027, z rozporządzenia UE 2021/2115 – art. 73 ust. 4.
W zakresie obowiązujących regulacji dot. EFRROW (zarówno dot. PROW 2014-2020 jak i PS WPR 2023-2027) nie ma przepisów regulujących długość okresu naboru wniosków o przyznanie pomocy.
Ponadto z uwagi na bieżącą sytuację analizowane są możliwości ew. zmian Programu, tak aby optymalnie wykorzystać środki dostępne w ramach PROW 2014-2020.
4. szybkiej poprawy przejrzystości rynku w związku z przyszłymi zakłóceniami na rynkach
Mając na uwadze poprawę przejrzystości rynku, m.in. poprzez zapewnienie dostępu do informacji rynkowej, MRiRW już od wielu lat w ramach Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej (ZSRIR) prowadzi bieżący monitoring cen na ważniejszych rynkach rolnych w Polsce. Zebrane w ten sposób informacje są bezpłatnie udostępniane na stronie internetowej MRiRW w formie biuletynów informacyjnych. Aktualizacja tych informacji w przypadku większości rynków ma miejsce raz w tygodniu (w każdy czwartek).
Duży nacisk na poprawę transparentności rynków rolnych kładzie również KE, która nałożyła na państwa członkowskie, w tym również na Polskę, dodatkowe obowiązki w zakresie zbierania informacji rynkowych. W związku z tym, do polskiego systemu raportowania cen w ramach ZSRIR zostały włączone m.in. sieci handlowe oraz przetwórstwo, co dało możliwość obserwacji zmian cen ważniejszych produktów na wszystkich etapach łańcucha dystrybucji żywności. Są to bardzo ważne informacje, które zdecydowanie poprawiają przejrzystość funkcjonowania rynku rolno-spożywczego w Polsce.
Aby poprawić przejrzystość w łańcuchu dostaw żywności, dostarczać podmiotom gospodarczym i organom publicznym informacje pozwalające im dokonywać świadomych wyborów, a także ułatwić monitorowanie rozwoju sytuacji rynkowej i zagrożeń wystąpienia zakłóceń na rynku, w ramach zreformowanej WPR przewidziano ustanowienie przez Komisję unijnych centrów monitorowania rynków. Ponadto, Komisja ma regularnie przedstawiać Parlamentowi Europejskiemu i Radzie informację na temat sytuacji na rynku produktów rolnych, przyczyny zakłóceń na rynku oraz możliwe środki, które należy podjąć w odpowiedzi na te zakłócenia.
5. szybkiego uruchomienia i wdrożenia unijnego planu redukcji zależności od importowanych białek roślinnych oraz zapewnienie dostępu do przystępnego cenowo materiału paszowego
Zapewnienie bezpieczeństwa zaopatrzenia w żywność i paszę jest priorytetem UE. Zatem postulat Copa Cogeca jest zgodny z założeniami i celami Europejskiego Zielonego Ładu, który zmierza do zwiększenia suwerenności białkowej UE.
Uprawy roślin białkowych, w tym strączkowych i soi, są źródłem białka dla przemysłu paszowego, ale też mają znaczenie prośrodowiskowe. Problem ten został dostrzeżony przez ministrów rolnictwa regionu Trójmorza, którzy w październiku 2021 r. w Krakowie podpisali wspólną deklarację dedykowaną potrzebie zabezpieczenia produkcji białka paszowego w regionie Trójmorza. Ten sam problem został podniesiony podczas ostatniej Rady Ministrów Rolnictwa, kiedy przedstawione wspólne stanowisko Austrii poparte przez Bułgarię, Chorwację, Cypr, Estonię, Finlandię, Niemcy, Grecję, Węgry, Włochy, Łotwę, Litwę, Luksemburg, Maltę, Polskę, Portugalię, Rumunię, Słowację, Słowenię i Hiszpanię odnośnie zwiększania potencjału białka roślinnego w Europie zgodnie z celami określonymi w Europejskim Zielonym Ładzie. Ministrowie Rolnictwa odnotowali, że nie ma drugiego takiego obszaru w rolnictwie, gdzie UE tak bardzo byłaby uzależniona od
importu. Bezpieczeństwo dostaw, także składników do produkcji pasz, to ważny cel traktatowy.
Z uwagi na wywołaną przez Rosję wojnę w Ukrainie, przekazujemy do wiadomości informacje dotyczące wolumenu pasz importowanych z Ukrainy przez polskie przejścia graniczne w latach 2019-2022 ze szczególnym uwzględnieniem śruty sojowej (wartości podano w tonach).
| Rok | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 (do 29/03/22 |
| Pasze (ogółem) | 889 423,77 | 657 966,75 | 605 282,90 | 290 452,21 |
| Śruta sojowa | 175 080,50 | 115 956,55 | 100 793,34 | 38 670,90 |
6. przyśpieszenia wykorzystania funduszy NGEU
W aspekcie NextGeneration EU MRiRW informuje, że środki Europejskiego Instrumentu Odbudowy (EIO) skierowano na odbudowę sektora rolno-spożywczego i obszarów wiejskich po pandemii COVID 19 oraz na przygotowanie tych sektorów do zielonej i cyfrowej transformacji. Zakłada się, że 55% środków EIO zostanie przeznaczonych na inwestycje związane z odbudową gospodarki, a 37% przeznaczone będzie na inwestycje środowiskowe. Wsparcie w ramach EIO nie wymaga współfinansowania krajowego, jednak obwarowane jest pewnymi zasadami, co do sposobu ich wydatkowania.
944,7 mln euro środków z EIO zasili następujące instrumenty wsparcia w ramach okresu przejściowego:
| Kod działania | Fokus | Instrument zasilany środkami | Kwota środków EFRROW o jaką zwiększany jest budżet instrumentu |
| 4.1 | 4 | Inwestycje mające na celu ochronę wód przed zanieczyszczeniem azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych | 47 000 000 |
| 6.4 | 2A | Rozwój przedsiębiorczości – rozwój usług rolniczych | 189 000 000 |
| 7.2 | 6B | Gospodarka wodno-ściekowa | 376 352 619 |
| 13 | 4 | Płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami | 262 000 000 |
| 14 | 3A | Dobrostan zwierząt | 70 340 000 |
| Razem | 944 692 619 | ||
MRiRW wskazuje, że realizacja wszystkich działań Programu, w tym tych finansowanych ze środków EIO odbywa się w oparciu o ustalany i zatwierdzany harmonogram naborów wniosków, który z kolei ustalany jest m. in. w oparciu o możliwości budżetowe oraz uwarunkowania merytoryczne związane z finansowaniem programów wieloletnich.
Środki NG EU to również Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF). W Polsce wsparcie w zakresie ww. Instrumentu zaprogramowano w Krajowym Planie Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO), w ramach którego MRiRW odpowiada za wdrożenie poniższych inwestycji:
- A1.4.1. Inwestycje na rzecz dywersyfikacji i skracania łańcucha dostaw produktów rolnych i spożywczych oraz budowy odporności podmiotów uczestniczących w łańcuchu – z budżetem 1,267 mld euro;
- B3.1.1 Inwestycje w zrównoważoną gospodarkę wodno-ściekową na terenach wiejskich – z budżetem 204 mln euro;
- A2.4.1. Inwestycje w rozbudowę potencjału badawczego – z budżetem 115 mln euro,
- B3.3.1. Inwestycje w zwiększanie potencjału zrównoważonej gospodarki wodnej na obszarach wiejskich – z budżetem 667 mln euro.
MRiRW bierze też udział w inwestycji C2.1.1. E-usługi publiczne, rozwiązania IT usprawniające funkcjonowanie administracji i sektorów gospodarki oraz technologie przełomowe w sektorze publicznym, gospodarce i społeczeństwie, której jednym z celów jest budowa e-usług w rolnictwie.
W odniesieniu do możliwości uruchomienia środków z KPO – strona polska ciągle oczekuje na akceptację dokumentu przez KE.
Ponadto w Polsce realizowane jest już wsparcie z ReactEU oraz trwające prace nad implementacją Funduszu Sprawiedliwej Transformacji.
7. zapewnienia elastyczności w zakresie pomocy państwa oraz dopasowania poziomów pomocy de minimis
KE 23 marca 2022 r. przyjęła Tymczasowe kryzysowe ramy środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki po agresji Rosji wobec Ukrainy umożliwiające państwom członkowskim wykorzystanie elastyczności przewidzianej w przepisach dotyczących pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki.
Powyższe ramy prawne umożliwiają p.cz. ustanowienie programów pomocy, w ramach których przedsiębiorstwom z sektora rolnictwa dotkniętym kryzysem, w związku z inwazji Rosji na Ukrainę, będzie mogła być udzielana pomoc do wysokości równowartości 35 tys. euro. Pomoc udzielana w oparciu o ww. ramy będzie mogła mieć dowolną formę i cel,
w tym dotacji bezpośrednich.
8. wstrzymania wszystkich decyzji dotyczących braku zatwierdzenia substancji aktywnych wykorzystywanych w środkach ochrony roślin na 2022 r. i 2023 r. Powinno się zwiększyć konkurencję na unijnych rynkach nawozów poprzez zawieszenie wszystkich barier taryfowych nałożonych na import
Proces zatwierdzania substancji czynnych prowadzony jest na poziomie UE. Państwa członkowskie wspólnie, poprzez głosowanie, podejmują decyzje o wycofywaniu zatwierdzeń substancji czynnych, biorąc pod uwagę niezależne badania i analizy naukowe w celu zapewnienia wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzi i środowiska. Następnie Komisja Europejska wydaje rozporządzenie wykonawcze, ustanawiające terminy na wycofanie substancji czynnej a także środków ochrony roślin, w skład których wchodzi wycofywana substancja. Państwa członkowskie są zobligowane do terminowego wycofywania zezwoleń dla środków ochrony roślin, w skład których wchodzą wycofane substancje czynne.
Wycofanie zatwierdzenia substancji aktywnej jest konieczne w przypadku, gdy zostanie udowodniony jej szkodliwy wpływ na zdrowie lub życie ludzi oraz negatywne skutki dla środowiska. Procedura ta prowadzona jest na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczącego wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin i uchylające dyrektywy Rady 79/117/EWG i 91/414/EWG i chociaż wpisuje się w strategie EZŁ i „od pola do stołu” to nie stanowi żadnej reformy, a jest regularnym procesem. Wstrzymanie wszystkich decyzji dotyczących niezatwierdzenia substancji czynnych na okres dwóch lat może stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzi oraz może spowodować ogromne szkody dla środowiska. Ostatecznie jednak należy mieć na uwadze, iż organem odpowiedzialnym za wydawanie decyzji dotyczących wycofywania substancji czynnych jest Komisja Europejska.
Powinno się zwiększyć konkurencję na unijnych rynkach nawozów poprzez zawieszenie wszystkich barier taryfowych nałożonych na import.
W UE obowiązują środki antydumpingowe (AD) na import mieszanin mocznika i azotanu amonu (tzw. RSM) pochodzących z Rosji, Trinidadu i Tobago oraz USA oraz środki na import azotanu amonu (tzw. AN) pochodzącego z Rosji.
W chwili obecnej wszyscy producenci RSMu objęci cłami AD, a w szczególnie producenci rosyjscy, są w stanie eksportować na rynek UE mimo ceł, gdyż przewaga kosztowa, którą mają dzięki niskiej cenie gazu pozwala im zapłacić cło i nadal realizować sprzedaż na rynku UE z dużym zyskiem. Obecnie tego nie robią, ponieważ koncentrują się na zaspokojeniu popytu własnych rolników. Wynika to również z przyjętej przez Rząd Federacji Rosyjskiej strategii zapewnienia dostaw dla rolnika rosyjskiego i tym samym zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego dla obywateli kosztem przychodów z eksportu.
Rosja ustanowiła kontyngenty na eksport nawozów azotowych, które zamroziły eksport na poziomach z ostatnich lat. Rolnicy europejscy nie mogą więc liczyć na dodatkowe dostawy, a producenci rosyjscy są zobligowani dostarczyć nawozy przede wszystkim na rynek krajowy.
Przypuszcza się, że eksporterzy RSM wchodzący na rynek UE w związku ze zniesieniem ceł AD nie będą obniżali cen. Będą sprzedawać nawozy po zawyżonych przez wzrost cen gazu cenach rynkowych obowiązujących na rynku. Ewentualne zniesienie ceł doprowadzi jedynie do zwiększenia rentowności tych eksporterów, ale nie zmieni cen na rynku UE.
Należy również wyjaśnić, iż zgodnie z art. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 765/2006 z dnia 18 maja 2006 r. dotyczącego środków ograniczających wobec Białorusi, zakazano importu, nabywania lub przekazywania z Białorusi, bezpośrednio lub pośrednio, produktów zawierających chlorek potasu („potas”) wymienionych w załączniku VIII, niezależnie od tego, czy pochodzą z Białorusi. Po ostatniej zmianie wprowadzonej rozporządzeniem Rady (UE) 2022/355 zakaz ten dotyczy:
- nawozów mineralnych lub chemiczne, zawierających trzy pierwiastki nawozowe: azot, fosfor i potas (kody CN 3105 20 10; 3105 20 90),
- nawozów mineralnych lub chemiczne, zawierających dwa pierwiastki nawozowe: fosfor i potas (kod CN 3105 60 00 )
- innych nawozów zawierających chlorek potasu (kody CN ex 3105 90 20, ex 3105 90 80).
9. ponownego opracowania Europejskiego Zielonego Ładu, podjęcia działań na forum UE w celu opóźnienia wejścia w życie przepisów dotyczących Europejskiego Zielonego Ładu i strategii „od pola do stołu”
Projekt PS WPR 2023-2027 został przesłany do KE i będzie negocjowany. Zaproponowane przez MRiRW w dokumencie działania zostały opracowane w sposób, który nie ogranicza zdolności produkcyjnych polskich rolników i są dostosowane do ich możliwości. Zaproponowano szereg dobrowolnych działań (zarówno w I jak i II filarze) pozwalających na wprowadzenie założeń EZŁ bez szkody dla polskiego sektora rolnictwa.
Zawarte w PS WPR 2023-2027 zakładane wartości wskaźników realizacji EZŁ zostały opracowane we współpracy z instytutami naukowymi i przedstawiają realnie osiągalne zmiany w poszczególnych obszarach.
10. wpływu strategii Od pola do stołu na zwiększenie zależności UE od importu z krajów trzecich oraz zagrożenia w zakresie bezpieczeństwa żywnościowego, dostaw żywności i zrównoważoności dla państw Maghrebu i innych krajów afrykańskich
W przyjętym 6 lipca 2020 r. stanowisku Rządu w odniesieniu do Strategii „od pola do stołu”, Rząd RP zwraca uwagę na potencjalne zagrożenia dla realizacji założeń Strategii w zakładanym, stosunkowo krótkim czasie. W dokumencie podkreślono, że nadrzędnym celem rolnictwa jest zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego, a stawianie zbyt ambitnych celów redukcyjnych (zmniejszenie zużycia pestycydów, nawozów, antybiotyków) oraz zwiększenia udziału rolnictwa ekologicznego może ograniczyć produkcję rolną w UE i zmniejszyć wkład w globalne bezpieczeństwo żywnościowe.
W stanowisku podkreślono, że bardzo istotną kwestią jest zapewnienie należytej jakości produktów importowanych spoza Unii Europejskiej (UE). Podkreślono, że jedynie identyczne wymagania w zakresie produkcji produktów importowanych z krajów trzecich pozwolą na równą konkurencję na rynku oraz rozpowszechnią właściwe praktyki w produkcji rolnej poza granice UE.
Równoważne wymagania powinny obowiązywać w stosunku do zwierząt i produktów rolno-spożywczych importowanych z państw trzecich. Brak tego wymogu, w znaczący sposób wpłynie na opłacalność i wielkość produkcji rolnej w UE. Bowiem w związku ze znacznym zwiększeniem kosztów produkcji rolno-spożywczej w Unii Europejskiej wynikającym z nowych ambitnych celów, setki tysięcy unijnych rolników będzie musiało zaprzestać produkcji, a na rynek UE będą wpływały tanie produkty z krajów trzecich, które nie będą spełniały wymogów, które będą musiały spełniać produkty wyprodukowane w UE.
Argumenty te Polska również prezentuje w dyskusji na poziomie UE dotyczącej realizacji ambitnych celów Strategii „od pola do stołu”, gdzie podkreśla się że wdrożenie strategii nie może przyczynić się do spadku produkcji i wzrostu importu. Zwracamy uwagę, że dalsze podwyższanie wymogów i standardów produkcji rolnej w UE, związane z EZŁ, będzie powodować wzrost kosztów produkcji, a w konsekwencji osłabiać pozycję konkurencyjną unijnej żywności w relacji do produktów rolnych pochodzących z krajów, które nie wprowadzają równie wysokich standardów. Postulowaliśmy w związku z tym, aby KE uwzględniła tę kwestię w negocjacjach umów handlowych – poprzez np. ostrożność w udzielaniu preferencji taryfowych w dostępie do rynku UE we wrażliwych sektorach, uzyskanie zobowiązań partnerów do wdrażania zrównoważonych metod produkcji (i zapewnienie egzekucji tych zobowiązań), uwarunkowanie preferencji taryfowych w dostępie do rynku UE od spełnienia wymogów w zakresie praw pracowniczych, dobrostanu zwierząt, przeciwdziałania wylesianiu etc. Popieraliśmy również postulat
prezydencji francuskiej, aby przeanalizować możliwość stosowania w większym niż dotychczas stopniu unijnych standardów w zakresie zrównoważonego rozwoju w imporcie rolnym z krajów trzecich (tzw. środki lustrzane).
Jednocześnie należy podkreślić, że ww. Strategia nie nakłada bezpośrednio żadnych obowiązków, wyznacza jednak cele, do których należy dążyć. Warunki realizacji założeń Strategii „od pola do stołu” prowadzone będą w momencie podstawienia przez KE konkretnych propozycji legislacyjnych, w zakresie poszczególnych obszarów, w tym m.in. polityki handlowej UE.
W opublikowanym 23 marca 2022 r. Komunikacie KE „Zapewnianie bezpieczeństwa żywnościowego i zwiększanie odporności systemów żywnościowych” wskazano, że w perspektywie długoterminowej dla bezpieczeństwa żywnościowego, znaczenie mają właśnie zrównoważone systemy żywnościowe, innowacje, badania naukowe, wykorzystanie nowych technologii oraz zmniejszenie zależności od paliw kopalnianych i importowanych surowców.
Agresja Federacji Rosyjskiej na Ukrainę wymusza podejmowanie działań mających na celu uniezależnienie się UE od importu i zapewnienie jej suwerenności żywnościowej. Obecna sytuacja rynkowa jest dużym wyzwaniem dla UE i uwidocznia potrzebę nie tylko utrzymania, ale wzrostu produkcji rolnej w ramach UE
11. usunięcia wszystkich obciążeń administracyjnych oraz barier, które utrudniają pracę rolników i ich spółdzielni w UE
W ramach zmniejszenia obciążeń administracyjnych należy wskazać, że obecnie trwa proces legislacyjny zmiany rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 lutego 2016 r. w sprawie wymagań, jakie powinien spełniać plan biznesowy grupy producentów rolnych (Dz. U. poz. 237 z późn. zm.), które w przeważającej części są zorganizowane w formie spółdzielni. Propozycje zawarte w projekcie przewidują m.in.:
- ograniczenie liczby wskazywanych danych w zakresie informacji dotyczący wnioskodawcy ubiegającego się o status grupy producentów rolnych;
- wprowadzenie uproszczeń dla wnioskodawców i ograniczenie liczby danych, wskazywanych w planie biznesowym, w części dotyczącej producentów;
- wprowadzenie uproszczeń dla wnioskodawców w zakresie wymogu związanego z podawaniem działek ewidencyjnych (wymóg podania numerów działek i powierzchni na której prowadzona jest produkcja będzie dotyczył tylko tych producentów, którzy nie otrzymali płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego w roku złożenia wniosku o uznanie grupy lub w roku poprzedzającym rok złożenia wniosku o uznanie grupy).
Powyżej wskazane zmiany wprowadza się konsekwentnie w odniesieniu do producentów, którzy będą przystępowali do funkcjonującej już grupy producentów rolnych. Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że w najbliższym czasie ograniczenie obciążeń administracyjnych przewiduje się w zakresie tworzenia i funkcjonowania organizacji producentów.
Ponadto MRIRW realizuje projekt strategiczny, wynikający z Polskiego Ładu i Polskiego Ładu dla polskiej wsi pn. Radykalne uproszczenia dla rolników. Istotą projektu jest:
- zidentyfikowanie utrudnień na jakie napotykają w swojej pracy rolnicy oraz osoby prowadzące lub zakładające działalność gospodarczą na obszarach wiejskich;
- usunięcie zidentyfikowanych barier/trudności.
Rozpoczęcie realizacji projektu zainicjowało opublikowanie na stronie internetowej MRiRW 12 stycznia 2022 r. Wypełnienie formularza ankiety było dobrowolne i anonimowe. Propozycje zmian można było składać do 31 marca 2022 r.