W związku z trwającymi protestami rolników spowodowanymi trudną sytuacją związaną z napływem zboża z Ukrainy Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych szukając rozwiązań wystąpił 20 marca 2024 r. do Prezesa Rady Ministrów Donalda Tuska o połączenie inspekcji odpowiedzialnych za jakość żywności i utworzenie jednej sprawnie działającej instytucji podległej ministrowi rolnictwa i rozwoju wsi.
Jak wskazano w odpowiedzi na wystąpienie Zarządu KRIR o uszczelnienie granic przed niekontrolowanym napływem żywności o nieznanej jakości produkowanej w krajach trzecich, bez ścisłych wymagań obowiązujących w UE, sprawne działanie służb kontrolujących granice państwa oraz czas odprawy zależy od współpracy wielu inspekcji funkcjonujących na terenie przejść granicznych (Straż Graniczna, Graniczny Inspektorat Weterynarii, Państwowa Inspekcja Sanitarna, Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych). Każda z ww. służb ma określony sposób funkcjonowania i zakres kompetencji odnośnie kontroli żywności i pasz, wynikający z obowiązujących przepisów.
W zależności od rodzaju towarów kontrole wykonywane są przez:
- Granicznego Lekarza Weterynarii w przypadku kontroli pasz (graniczna kontrola weterynaryjna) ,
- Granicznego Inspektora Sanitarnego (weryfikacja wymogów sanitarnych odnośnie żywności),
- Wojewódzkiego Inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych
(w przypadku kontroli jakości handlowej towarów), - Oddziały Graniczne Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa (w przypadku kontroli fitosanitarnej przesyłek roślin i materiałów roślinnych).
Konieczność współpracy tak wielu instytucji może powodować opóźnienia i zwiększa biurokrację a także może powodować nieszczelność systemu kontroli żywności napływającej do kraju.
Zdaniem samorządu rolniczego konieczne jest pilne działanie w celu uszczelnienia granic i zatrzymania niekontrolowanego napływu artykułów żywnościowych a połączenie ww. inspekcji i stworzenie jednolitej sprawnie działającej inspekcji kontroli żywności i pasz, podlegającej ministrowi ds. rolnictwa będzie skutecznym rozwiązaniem trwającego problemu.