W nawiązaniu do pisma Podkarpackiej Izby Rolniczej znak PIR/3038/2022/SM przedstawiamy odpowiedź Ministerstwa Klimatu i Środowiska na wystąpienie Zarządu KRIR o zwiększenie środków na utylizację odpadów azbestowych i wznowienie programu usuwania wyrobów zawierających azbest.
Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych, po rozpatrzeniu wniosku Walnego Zgromadzenia Podkarpackiej Izby Rolniczej, zwraca się do Pani Minister o znaczące zwiększenie środków finansowych w budżecie na 2023 rok i lata następne z przeznaczeniem dla Samorządów Gminnych na działania związane z odbiorem i utylizacją odpadów zawierających azbest.
W 2022 roku Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie mógł przeznaczyć na ten cel środki, w przeliczeniu na każdą gminę średnio po 6 000 zł. (budżet/ 160 gmin). Jest to kwota bardzo mała, Gminy nie były zainteresowane pozyskaniem tak małych środków, nie podpisywały umów z WFOŚiGW, a później z osobami fizycznymi. Kwota 6 tysięcy złotych na gminę jest tak niska, że gminy miałyby problem ze zdecydowaniem na co przeznaczyć te środki.
Na Podkarpaciu jest dużo obiektów, w tym gospodarstw rolnych, gdzie usunięto eternit lub inne materiały zawierające azbest z budynków, złożono je na paletach, zabezpieczono folią i od kilku, a często nawet kilkunastu lat nie zostały odebrane i zutylizowane. Konieczne jest szybkie przeznaczenie odpowiedniej ilości środków na transport i utylizację zgromadzonych niebezpiecznych odpadów. Dalsze przetrzymywanie pozostałości azbestu grozi przedostaniem się tej niebezpiecznej substancji do środowiska, ponieważ folie po kilku latach ulegają zniszczeniu.
O tym, jak wielkie jest zapotrzebowanie na dofinansowanie wymiany niebezpiecznych azbestowych dachów może świadczyć ogromne zainteresowanie rolników programem pomocy „Wymiana pokryć dachowych z materiałów szkodliwych dla zdrowia lub środowiska w gospodarstwach rolnych”.
Samorząd rolniczy wnioskuje o zwiększenie środków na utylizację odpadów azbestowych w ramach kończącego się programu przeznaczonego dla gmin „Ogólnopolski program finansowania usuwania wyrobów zawierających azbest” oraz wznowienie programu na następne lata, aby jak najszybciej doprowadzić do pełnej wymiany pokryć dachowych i utylizacji wszystkich niebezpiecznych pozostałości zgromadzonych na terenie gmin w całej Polsce.
W odpowiedzi Ministerstwo Klimatu i Środowiska odpisało:
odpowiadając na pismo z 2 lutego 2023 r. w sprawie wznowienia programu priorytetowego pn. „Ogólnopolski program finansowania usuwania wyrobów zawierających azbest” na następne lata oraz zwiększenia alokacji środków przewidzianej w ramach Programu, poniżej przedstawiam następujące wyjaśnienia.
Przedmiotowy Program realizowany jest przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wspólnie z wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Obecna odsłona Programu jest realizowana od 2019 r. Budżet Programu wynosi 100 mln zł.
Zgodnie z założeniami, Program będzie realizowany do końca 2023 r. Jednakże widząc potrzebę realizacji dalszych zadań związanych z demontażem azbestowych pokryć dachowych i utylizacją tego materiału, Ministerstwo Klimatu i Środowiska wraz NFOSiGW oraz WFOŚiGW planują kontynuację powyższego Programu.